با پیدایش و گسترش قلمروهای جدید دانش، پیشرفت صناعات و تحولات فرهنگی و اجتماعی، به‌تدریج ساختار، فعالیت‌ها و صورت‌های اجتماعیِ متعارف تغییر شکل پیدا می‌کنند. از دیدگاه نظری و در عرصه عمل، مناسبات و تعاملات عناصر قابل توجه علمی، فرهنگی و تمدنی، در دو دهه اخیر، ساختار اجتماعیِ نویی را شکل داده است که در مجامع علمی و حلقه‌های فکری به «جامعه دانایی» و یا «جامعه دانش‌بنیاد» موسوم و متعارف است. جامعه دانایی که دارای خصلتی هم افزاینده و چندظرفیتی است، به‌رغم تعابیر و تعاریف متنوع، به موقعیتی اطلاق می‌شود که در آن «دانش» مبنای مناسبات و ارتباطات جمعی است و نهادهای اجتماعی با فراهم کردن فرصت‌های پویا و برابر، شهروندان را در خلق و تولید قلمروهای جدید دانش و آگاهی مساعدت می‌کنند.
مطالعات، اسناد و گزارش‌های موجود، حکایت از آن دارد که در سال‌های اخیر، سازه‌های نظری و مبانی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های اجتماعی، فرهنگی و علمی کشورها از مقوله «جامعه دانایی» متأثر است. بر این اساس، دست‌اندرکاران نظام اجتماعی بسیاری از جوامع امروزی، بازنمایی‌ها و بازنگری‌های لازم در اهداف، کارکردها و فرایندهای اجتماعی، علمی و فرهنگی را با توجه به مبانی و موازین «جامعه دانایی» انجام می‌دهند. دبیرخانه شورای عالی اطلاع‌رسانی و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با درک ضرورت موضوع و با هدف زمینه‌سازی و ایجاد تحولات و بازنمایی‌های بنیادی در عرصههای فرهنگی و اجتماعی، ضمن اولویت‌گذاری در انجام مطالعات و تحقیقات علمی داخلی، با رصد تولیدات علمی جهان، اقدام به ترجمه و بهره‌گیری از یافته‌های علمی و پژوهشی دیگران می‌نماید تا عرصههای جدید و متنوع‌تری فراروی آحاد جامعه قرار گیرد و از این مسیر بستر مناسبی برای انتقال و بومی‌سازی علوم و فن‌آوری‌ها و در نتیجه استقلال علمی، صنعتی و فرهنگی کشور فراهم آید.
اثر «شناخت جوامع دانایی»، گزارشی است که در آن اشارات فراوانی به خصایص و ویژگی‌های جوامع مبتنی بر دانش شده است. بی‌شک ترجمه و عرضه آثاری چون اثر مذکور برای جامعه و کشوری چون ایران که مراحل و روند اجرایی رشد و توسعه همه‌جانبه را تجربه می‌کند می‌تواند به منزله پل ارتباطی و راهنمای مؤثری برای پوشش‌دادن الزامات دنیای جدید و شناخت مؤثر واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی موجود تلقی شود. انتظار می‌رود، آثاری از این دست، زمینه‌ها، انگیزه‌ها و ظرفیت‌های جدیدی برای تولید، انتشار و اشاعه دانش و تحقیقات در حوزه‌ها و قلمروهای مختلف علوم به ویژه علوم انسانی و اجتماعی فراهم آورد و توجه ویژه نخبگان و متخصصان موجب گردد تا گام‌هایی به سوی تحقق اهداف سند چشم‌انداز برداشته شود.
با قدردانی از اهتمام مترجم محترم که زحمت فراوانی در ترجمه و تنظیم این اثر مبذول داشته‌اند، امید می‌رود حاصل این تلاش‌ها در عرصههای مختلف علمی، فرهنگی و اجتماعی و در سطوح و لایه‌های مختلف جامعه دانشگاهی، زمینه توسعه و شکوفایی را فراهم آورد و بتواند در فرآیند شکل‌گیری گفتمان بومی توسعه متناسب با هویت ملی، ارزشها، نگرشها، خواسته‌ها و بایسته‌ها نقش مؤثری ایفا نماید.
نویسنده: اداره امور اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل/ مترجم: اسماعیل یزدان‌پور/ قیمت: 3400 تومان
