ایمانوئل والرشتاین جامعه شناس و نظریه پرداز برجستۀ معاصر و رئیس اسبق انجمن بین المللی جامعه شناسی که در سال 1392، میهمان انجمن جامعهشناسی و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات بود، رخت از جهان بربست.
این متفکر معاصر، با تألیفات گستردهای که – بالغ بر سی اثر مجلد منتشره را شامل میشود- از مسئله آفریقا (در سال 1961) شروع شد، نقاط زخم جامعهی جهانی را نشان میداد و به نقطه کانونی تألیف پژوهش «نظام نوین جهانی» رسید و توانست خود را در قامت یکی از نظریهپردازان برجسته معاصر بدل کند. او برنامهی پژوهشیاش در باب نظم نوین جهانی را محور فعالیتهای خود قرارداد و تا سال 2011 که چهارمین جلد کتابش در مورد توصیف نظم نوین جهانی و تبیین تاریخی شکلگیری و دوام این نظم منتشر شد و تا 2015 که آخرین اثرش را منتشر کرد و حتی تا پایان عمر، در تلاش بود که تبعات سلطه و هژمونی قدرتهای اقتصادی، سیاسی و نظامی را بر بشر معاصر تبیین کند.
والرشتاین، علاوه بر نظریهپردازی و انتشار آثار دانشگاهی، در حوزه عمومی، به عنوان متفکر حضور مییافت، یادداشتهای او درباره مسائل روز و حضور او در مجامع عمومی اهالی اندیشه، گواهی بر این موضوع است.
حضور مغتنم پیشین والرشتاین در ایران که به دعوت دو انجمن علمی جامعه شناسی و مطالعات فرهنگی و ارتباطات صورت گرفته بود، توانسته بود تصویر واضحتر از والرشتاین متاخر را به جامعهی دانشگاهی ایران ارائه کند و مجال گفتگوی نظری درباب مواضع نظریاش را فراهم کند.
امروز و 6 سال پس از حضور والرشتاین در ایران، او رخت از جهان بسته است. انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، فارغ از موضع نظری و ایدئولوژیک این متفکر بزرگ، رحمت خداوند متعال را برای او آرزومند است که به سهم خود، گامی برای شناخت نظری بیشتر جهان معاصر فراهم آورد و میراث ارزشمندی برای اصحاب علوم اجتماعی و سیاسی در دانش بشری از خود به جای گذاشت.
هیات مدیره انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات
