گروه «مطالعات کودکی» انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه تهران، در پاییز امسال برگزارکننده سلسله نشست‌های ماهانه «جمعی از معلمان و علاقه‌مندان فلسفه برای کودکان» بود. این نشست‌ها که در دهه چهارم خود به سر می‌برند، به صورت کاملاً کارگاهی برگزار می‌شوند و شامل دو بخش نظری و عملی هستند. هدف از برگزاری این نشست‌ها، تقویت مبانی نظری و عملی معلمان فلسفه برای کودکان و همچنین علاقه‌مندان است. شایان ذکر است که «فلسفه‌برای کودکان» نام یک برنامه درسی است که ارتقای تفکر سطح بالا (تفکر انتقادی، تفکر خلاق، تفکر مراقبتی) افراد را در همه گروه‌های سنی (3-99 سال)، در حلقه گفت‌وگویی کندوکاو محور مدنظر دارد.
در سه نشست پاییز 1396 و در بخش نظری، فصل 2 و 3 و بخش‌هایی از فصل چهارم کتاب «فلسفه اخلاق»، نوشته جیمز ریچلز، ترجمه آرش اخگری، انتشارات حکمت، با موضوعات نسبی‌گرایی فرهنگی، ذهنی‌گرایی اخلاقی، اخلاق و دین مورد بررسی قرار گرفت. اعضای شرکت‌کننده بخش تعیین‌شده کتاب را از قبل مطالعه می‌کنند و در جلسه با تسهیلگری یکی از اعضا، نظرات و برداشت‌های خود را مورد کندوکاو قرار می‌دهند. هدف از این بخش و مطالعه کتاب، آشنایی با نظرات مرتبط با حوزه فلسفه و بررسی آن است.
از دیگر فعالیت‌های بخش نظری این نشست‌ها، آشنایی با مغالطات منطقی است. در این قسمت از نشست، یکی از دوستان متخصص در بحث مغالطات، هر جلسه یکی از این انواع را معرفی و به بررسی می‌گذارد.
در بخش نظری هر جلسه، همچنین یکی از اعضا به ارائه مبحثی در حوزه نظریات فلسفه برای کودکان می‌پردازد. در نشست‌های پاییز سه مبحث «انواع سؤال با توجه به طبقه‌بندی بلوم»، «رابطه گفت‌و شنود و تفکر»، «شرایط آموزش تفکر» ارائه شد و مورد تأمل اعضا قرار گرفت.
و اما بخش دوم نشست به کار عملی اختصاص دارد. در این بخش یکی از اعضا به صورت داوطلبانه و با هماهنگی قبلی، تسهیلگری بحث را بر عهده می‌گیرد و همچون روند کلاس فلسفه برای کودکان به صورت کندوکاو محور و گفت‌وگویی بحث را تسهیلگری می‌کند. در نشست مهرماه داستان «پیتر خرگوش» به عنوان انگیزه آغازین خوانده شد و اعضا پس از گفت‌و گو درباره آن، سؤالات خود در خصوص داستان و موضوعات مرتبط با آن را مطرح کردند. در نشست آبان‌ماه، پس از تمرینی در خصوص طبقه‌بندی با محوریت انیمیشن «کتاب پرنده آقای موریس لسمور»، سؤالات مطرح شده جلسه گذشته طبقه‌بندی شد. در نشست آذرماه نیز مجموعه سؤالات طبقه‌بندی شده جلسه قبل در خصوص دزدی (دزدی یعنی چه؟ در دزدی نیت مهم است یا عمل؟ دزدی فی‌النفسه بد است یا به خاطر پیامدهایش؟ اگر دزدی ناآگاهانه باشد باز هم نادرست است؟) محور کندوکاو قرار گرفت. سپس برای گسترش مفهوم در خصوص «دزدی» تمرینی با روش سیبل انجام شد که به درخواست اعضا در نشست دی‌ماه ادامه خواهد یافت.
شایان ذکر است که هر جلسه از این نشست‌های ماهانه، ماهیتی مستقل نیز دارد و اعضای جدیدی که در جلسه گذشته آن حضور نداشتند، می‌توانند بدون سردرگمی در روند جلسه فعالیت کنند و از مباحث بهره ببرند.
